Circa 10 jaar geleden experimenteerde het rechtelijke bestuur van Stockholm met een vernieuwd concept om notoire snelheidsoverschrijders te minderen. Dit deden ze door het belonen van het naleven van de snelheidsregels. Als je op of onder de snelheidslimiet reed, zou je meedoen aan een loterij waarbij het prijzengeld afkomstig was van boetes die snelheidsduivels betaalden.

‘Flitspaalloterij’ in Stockholm, Zweden

Het idee komt uit de koker van Kevin Richardson die in 2010 meedeed aan The Fun Theory-wedstrijd van Volkswagen. Het concept sprak zo tot de verbeelding dat het een jaar later daadwerkelijk voor drie dagen werd uitgetest. Ogenschijnlijk met (wereldwijd) succes. “Ik ben benaderd door regeringen over de hele wereld (met de vraag) hoe we dit ook kunnen doen (flitspaalloterij)”, zei hij.

Het ging eigenlijk heel simpel in z’n werking. Autobestuurders die een bepaalde oversteekplaats passeerde werden door een camera gefotografeerd om de snelheid te meten. Als de bestuurder harder reed dan de snelheidslimiet, werd een boete opgelegd, terwijl gehoorzame chauffeurs kans zouden maken op een loterijprijs.

Het is eenvoudig en leek een briljante oplossing om verkeersongevallen in te perken. Het bestraft snelheidsduivels en beloont gedrag dat de hele gemeenschap ten goede komt middels een belonend spel, waarbij de winnaar, Bengt Holmström, 20.000 Zweedse kroon (zo’n € 1.918) ontving voor zijn goede rijgedrag. Ook ontvingen vier andere weggebruikers volgens Richardson een prijs van 10.000 Zweedse kroon (zo’n € 960).

Werking van de loterij

Ondanks dat het systeem niet meer in gebruik is, had het een positieve werking. In de proefzaak passeerden 24.857 auto’s de camera’s en werd de gemiddelde snelheid tijdens het experiment met 22% verlaagd van 32 km/u naar 25 km/u.