Het land Turkmenistan doet waarschijnlijk niet bij iedereen een belletje rinkelen. Evenmin geldt dat voor de hoofdstad Asjchabad. Maar deze hoofdstad is zó bizar, dat we u er graag even kennis mee laten maken.
Turkmenistan wordt dictatoriaal bestuurd
Turkmenistan ligt in Centraal-Azië en grenst aan Iran, Afghanistan, Oezbekistan en Kazachstan. Het land ligt middenin de befaamde ‘Stannetjes’ aan de Kaspische Zee en werd in 1991 onafhankelijk verklaard na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie.
Sinds die onafhankelijkheid wordt het land dictatoriaal bestuurd. Het is één van de meest afgezonderde landen ter wereld, en doet in vele opzichten denken aan Noord-Korea vanwege het meedogenloze beleid. Niet voor niets is het reisadvies van de Nederlandse overheid dan ook oranje.
Vanuit Europa is Turkmenistan alleen te bereiken vanaf de luchthaven in Frankfurt met Turkmenistan Airlines. Toerisme is sowieso erg lastig. Het visum voor Turkmenistan is zeer lastig te krijgen, en het is niet toegestaan om zonder gids door het land te reizen.
Gezien het regime wat aan het roer is, is het vreemd dat er in de westerse media sporadisch berichten over Turkmenistan voorbijkomen. Dat komt omdat het land zich zodanig goed weet te gedragen, dat het een goede relatie heeft met zowel het westen, als met Rusland en China. Turkmenistan heeft aangetoond de radicale islam buiten de deur te houden. Het merendeel van de bevolking is moslim.
In potentie is Turkmenistan een enorm rijk land. Er zitten enorm veel gas- en oliereserves in de grond. Dit vormt de basis voor de goede relaties met alle wereldmachten.
De Turkmeense hoofdstad Asjchabad
Waar de hoofdstad Asjchabad een oase van rust en rijkdom is, is dat in de rest van Turkmenistan allerminst het geval. Het merendeel van de bevolking leeft in extreme armoede en hongersnood. Er staan vaak rijen bij supermarkten.
Dat Asjchabad in tegenstelling tot de rest van het land zo rijk is, heeft alles te maken met de eerste premier sinds de onafhankelijkheid. Saparmurat Niyazov was nogal geobsedeerd met zichzelf en met het hebben van ultieme macht. Hij noemde zichzelf Türkmenbaşy, wat ‘leider van de Turkmenen’ betekent. Dankzij de olie- en gas rijkdom van het land kon hij bouwen wat hij maar wilde.
Letterlijk alle grijze, grauwe gebouwen uit de Sovjet-tijd werden vervangen door marmeren paleizen. Ministeries, universiteiten, moskeeën en instituten en zelfs appartementencomplexen, het is allemaal van wit marmer. In totaal zijn dat zo’n 80% van de gebouwen in de stad. De stad staat verder propvol standbeelden van (voormalige) presidenten.
Naast het materiaal, valt bij de ministerie-gebouwen nog iets op. Aan alle gebouwen is te zien welk ministerie zich binnen in bevindt. Zo is het gebouw van onderwijsministerie gebouwd in de vorm van een open boek, en op het dak van buitenlandse zaken staat een wereldbol met Turkmenistan goud uitgelicht.
Ook wel ‘de dode stad’ genoemd
Hoewel Asjchabad een werkelijk prachtige stad is, luidt de bijnaam ook wel ‘de dode stad’. Overdag is er bijna niemand op straat te zien. De meeste mensen die te zien zijn, zijn militairen of politieagenten. Er zijn ook weinig auto’s. Daarover een interessant wet: alleen witte, schone auto’s zijn toegestaan in Turkmenistan. Alle andere kleuren heerst een verbod op verboden. De Turkmeense regering wil met deze pracht en praal laten zien dat Turkmenistan hét perfecte land is. Maar hoe mooi ook, wij weten wel beter.