CDA-lijstrekker Wopke Hoekstra investeerde geld in een bedrijf via een brievenbusfirma, Pandora Papers, op de Britse Maagdeneilanden. Dat zorgt uiteraard wederom voor veel verontwaardiging. Ook al verkocht de 46-jarige zijn belang vlak voordat hij minister van Financiën werd, gaan de ministers van Financiën van de EU zich buigen over hun zwarte lijst van belastingparadijzen. De zwarte lijst bestond tot voor kort uit twaalf landen, maar er zijn er drie geschrapt. Kort samengevat: belastingparadijzen worden almaar zeldzamer.

Is Nederland nog een belastingparadijs?

Kort gezegd: ja. Volgens economist Dhammika Dharmapala omvatten op bedrijven gerichte paradijzen zoals Nederland, Singapore, Ierland en het VK, terwijl Luxemburg, Hong Kong, de Kaaimaneilanden, Bermuda, de Britse Maagdeneilanden en Zwitserland zowel traditionele belastingparadijzen als belastingparadijzen voor bedrijven zijn. Belastingparadijzen voor vennootschappen dienen vaak als ‘kanalen’ naar de traditionele belastingparadijzen.

De Bahama’s

Er is een zogenoemde zwarte lijst van de beruchte belastingpardijzen, maar die wordt wel steeds korter. Van de twaalf landen op deze lijst worden er naar verluidt drie geschrapt, de Seychellen, Dominica en Anguilla, vanwege het persoonlijke feit dat ze de omstandigheden rondom belasting proberen te beteren. De Britse Maagdeneilanden, het Caribische belastingparadijs van de brievenbusfirma waarin Hoekstra investeerde, is al enige tijd geleden van de lijst gehaald.

EU-landen moeten scherper toezien

De beruchte lijst werd in 2017 gemaakt en wordt ieder jaar twee keer aangescherpt. Alleen landen en gebieden buiten de EU waar de autoriteiten (bijna) geen vennootschapsbelasting heffen, die niet transparant zijn of onwelwillend staan tegenover de strijd tegen belastingontwijking, komen in aanmerking. Het is de bedoeling dat EU-landen scherper toezien op beleggingen in zulke oorden of aftrekposten inperken.

Europarlementariërs en organisaties als Oxfam Novib klagen al langer dat de lijst voldoende is. Een tal belastingontduikers zou hierdoor buiten de radar kunnen blijven en vrijuit hun gang kunnen gaan.